**************************************************
Gimnazjum w Płonce Kościelnej 
jest kontynuatorem tradycji Szkoły Podstawowej w Płonce Kościelnej 
 i jej korzenie stanowi historia szkoły w Płonce Kościelnej. 
**************************************************
 

Z HISTORII SZKOŁY

W 1902 r. rozebrano drewniany budynek szkolny. W tym samym miejscu wybudowano nową, murowaną szkołę dzięki staraniom proboszcza parafii płonkowskiej, księdza Onufrego Wyszomirskiego. Środki na jej budowę pochodziły od parafian (3500 rubli) i proboszcza (500 rubli). W czasie I wojny światowej Królestwo Polskie już od 1915 r. znajdowało się pod okupacją niemiecką. Zajęcia w szkole prowadził wówczas Wincenty Skarżyński, podlegający niemieckiemu inspektorowi. Dopiero w 1917 r. szkolnictwo przejęły władze polskie. Pracę w Płonce rozpoczęli nowi nauczyciele, wśród nich M. Stępień. Przystąpiono do naprawy szkód poniesionych przez szkołę w czasie wojny, wyremontowano budynek. Władze polskie zorganizowały dozór gminny nad szkołami. Płonka Kościelna należała wówczas do powiatu mazowieckiego, natomiast szkoła podlegała łomżyńskiemu okręgowi szkolnemu. W 1917 r. prezesem dozoru szkolnego i członkiem Powiatowej Rady Szkolnej został ks. Onufry Wyszomirski. Był on wspaniałym duszpasterzem i działaczem społecznym Zaopiekował się wieloma sierotami podczas I wojny światowej, zakładając ochronkę. Po zawierusze bolszewickiej brał czynny udział w organizowaniu szkolnictwa w gminie i całym powiecie. Od 1 września 1922 r. na stanowisko kierownika szkoły w Płonce Kościelnej powołano Bolesława Wyszomirskiego, który kontynuował pisanie kroniki szkoły. W tym samym czasie w Gąsówce Skwarkach powstała szkoła jednoklasowa.

We wrześniu 1924 r. pracę w szkole rozpoczęła małżonka Bolesława Wyszomirskiego - Janina. Zamieszkali w budynku szkolnym. Nauczano w tym czasie w dwóch salach, w których łącznie uczyło się 147 dzieci. Z czasem wynajęto izbę w domu Bronisławy Gąsowskiej, uczyła się tam kl. III. Dzieci nieregularnie uczęszczały do szkoły. Od 1925 r. wprowadzono obowiązek nauki szkolnej, a policja „ściągała” kary pieniężne z rodziców za nieuczęszczanie dzieci na zajęcia lekcyjne.

Prezes dozoru szkolnego ks. Onufry Wyszomirski 20 września 1931 r. na zebraniu z rodzicami wyłonił członków Opieki Szkolnej. Prezesem jej został Franciszek Gąsowski z Płonki Kościelnej. Tworzyli ją również: Ferdynand Gołaszewski ze wsi Gąsówka Skwarki i Julian Roszkowski z Płonki Strumianki.9 grudnia 1931 r. odbył się spis ludności w całej Polsce. Spis w Płonce przeprowadzili miejscowi nauczyciele. W latach 30 - tych organizowano w szkole uroczyste obchody rocznic narodowych: 11 listopada, 3 maja. Odbywały się wtedy uroczyste nabożeństwa w kościele, zaś w szkole organizowano przedstawienia, śpiewał chór szkolny. Niemal co roku wystawiano też jasełka, w których występowali absolwenci szkoły. Dochody z takich imprez zasilały budżet przeznaczony na zakup pomocy naukowych.

 Od września 1935 r. wszystkie dzieci uczyły się już w jednym budynku szkolnym. Służbowe mieszkanie państwa Wyszomirskich zostało zamienione na salę lekcyjną.

Nauczyciele ze szkoły w Płonce wychodzili naprzeciw potrzebom miejscowej ludności. W szkole organizowali zajęcia dla dorosłych, absolwentów szkoły. Pozaszkolna młodzież uczestniczyła w niedzielnych odczytach prowadzonych przez kierownictwo szkoły, pogadankach gospodarczych dla dziewcząt. Od 1932 r. prowadzono kursy wieczorowe, w trakcie których organizowano wykłady z języka polskiego, rachunkowości, nauki o Polsce. Nauczyciele zdawali sobie sprawę z trudności materialnych mieszkańców obwodu szkoły. W różny sposób starali się wesprzeć najbardziej potrzebujących. W kwietniu 1938 r. zorganizowano zbiórkę dla najbiedniejszych. Zebrano cztery i pół kopy jajek i dwa kilogramy słoniny. W latach 30 - tych w szkole działało Młodzieżowe Koło PCK. Uczniowie zbierali pieniądze dla ubogich, organizowali podarki pod choinkę, uroczystości szkolne. W ramach pomocy zimowej dziewczęta wykonywały rękawiczki i przekazywały je do Komisji Okręgowej PCK w Białymstoku, skąd rozdzielano je wśród najuboższych.

Uczniowie grający w siatkówkę 1936r.

Ilość pomieszczeń w budynku szkoły nie zaspokajała potrzeb wciąż przybywającej liczby uczniów.    W maju 1938 r. ks. Wyszomirski rozpoczął rozbudowę szkoły w Płonce, ale zły stan zdrowia uniemożliwił mu kontynuowanie prac. Rozbudowę placówki wstrzymano. Po śmierci księdza kanonika Wyszomirskiego prezesem komitetu budowy został miejscowy proboszcz, ks. Czesław Rogalski. Rodzice opodatkowali się po 5 zł w celu wsparcia tej akcji. Zebrano kwotę 82 zł i 44 gr.

W roku szkolnym 1938/1939 naukę w szkole w Płonce rozpoczęło 265 dzieci, zajęcia prowadziło troje nauczycieli.

Od kwietnia roku 1939 szkolny oddział Polskiego Czerwonego Krzyża prowadził ogródek kwiatowy i warzywny w celu „poznania użyteczności warzyw i rozbudzenia miłości do piękna przyrody”. Tego roku na placu szkolnym posadzono 31 białych morw ofiarowanych przez panią Stefanię Karpowiczównę z Krzyżewa. Drzewka te oddano pod opiekę uczniów kl. V i VI. W kwietniu tego samego roku odbyło się wycieczka na Śląsk Zaolziański (Warszawa, Częstochowa, Cieszyn, Cierlico, Kraków i Wieliczka). Uczestnikami tej wycieczki byli uczniowie z Płonki oraz z Łap ze Szkoły Podstawowej nr 1 i nr 2.

W związku z groźbą wybuchu wojny od 1938 r. w Polsce wzrosły wydatki na cele wojskowe. Społeczeństwo wykazało ogromną ofiarność. Ze spontanicznych składek zakupywano broń i wyposażenie dla wojska. Polacy gotowi byli dać z siebie wszystko, aby kraj był zdolny bronić swej niepodległości. Ofiarnością wykazali się również mieszkańcy Płonki. 20 kwietnia 1939 r. młodzież szkolna subskrybowała Pożyczkę Obrony Przeciwlotniczej, opodatkowując się po 30 gr. Uzyskano kwotę 80 zł, którą później przekazano na Fundusz Obrony Narodowej

 W związku z groźbą wybuchu wojny od 1938 r. w Polsce wzrosły wydatki na cele wojskowe. Społeczeństwo wykazało ogromną ofiarność. Ze spontanicznych składek zakupywano broń i wyposażenie dla wojska. Polacy gotowi byli dać z siebie wszystko, aby kraj był zdolny bronić swej niepodległości. Ofiarnością wykazali się również mieszkańcy Płonki. 20 kwietnia 1939 r. młodzież szkolna subskrybowała Pożyczkę Obrony Przeciwlotniczej, opodatkowując się po 30 gr. Uzyskano kwotę 80 zł, którą później przekazano na Fundusz Obrony Narodowej.

  W związku z groźbą wybuchu wojny od 1938 r. w Polsce wzrosły wydatki na cele wojskowe. Społeczeństwo wykazało ogromną ofiarność. Ze spontanicznych składek zakupywano broń i wyposażenie dla wojska. Polacy gotowi byli dać z siebie wszystko, aby kraj był zdolny bronić swej niepodległości. Ofiarnością wykazali się również mieszkańcy Płonki. 20 kwietnia 1939 r. młodzież szkolna subskrybowała Pożyczkę Obrony Przeciwlotniczej, opodatkowując się po 30 gr. Uzyskano kwotę 80 zł, którą później przekazano na Fundusz Obrony Narodowej.

1 września 1939 r. naukę w szkole przerwał wybuch II wojny światowej. Pomoce dydaktyczne: gabinet fizyczny, narzędzia stolarskie, dwa warsztaty, narzędzia introligatorskie oraz obrazy schowano w szkolnych szafach. Natomiast książki z biblioteki szkolnej zostały rozdane dzieciom na przechowanie. Budynkiem szkolnym zaopiekowała się nauczycielka z Płonki Kościelnej-Leokadia Nizner.3 października 1939 r. wznowiono naukę w szkole. Zajęcia prowadzili Janina i Bolesław Wyszomirscy oraz Leokadia Nizner. Od drugiego półrocza zmieniono programy nauczania, wprowadzono język białoruski, a od września 1941r. -język rosyjski, dyrektorem został Bolesław Wnorowski, a kierownikiem odpowiedzialnym za metodę i naukę J. Wyszomirska. Szkoła otrzymała stopień organizacyjny szkoły średniej. Rok szkolny 1939/40 uczniowie zakończyli wystawieniem inscenizację pt. „ Traktor rosyjski i dzieci ”.

W czasie wojny warunki w jakich pracowano i uczono w szkole były niezwykle trudne. Pomoce naukowe zostały zniszczone lub rozkradzione, zimą ławki rąbano na opał. Coraz mniej dzieci uczęszczało do szkoły. Od września 1941r. nauczyciele prowadzili kursy dla analfabetów.

W czerwcu 1942 r. władzę przejęli Niemcy. Szkoła w Płonce została zamknięta. Państwo Wyszomirscy zaczęli prowadzić tajne nauczanie.

  W maju 1944 r. Niemcy zorganizowali łapankę. Bolesław Wyszomirski został aresztowany i wywieziony do obozu koncentracyjnego do Oranienburga. W lipcu 1944 r. front wschodni zatrzymał się na rzece Narew. Płonka była bombardowana, spalone zostały gospodarstwa, wikariat i szkoła. Niemcy wysadzili wieże kościelne i most. Szkoła na nowo zorganizowała się w listopadzie się 1944 r. Janina Wyszomirska wynajęła mieszkania u Józefa Gąsowskiego, gdzie miały uczyć się klasy II i III i u Władysława Łupińskiego dla klasy I, IV i V. Brakowało ławek, dzieci przynosiły więc własne stoły, krzesła i stoliki. W Gąsówce Skwarkach utworzono filię szkoły w Płonce. W szkole macierzystej uczyły W. Gąsiewska, J. Rozbudowa i pani Czaplikowska. Kierownikiem szkoły była J. Wyszomirska.

 Szkoła sama starała się zdobywać opał, a uczniowie pomagali, rąbiąc drzewo. W styczniu 1945 r. w Łapach otwarte zostało gimnazjum, do którego uczniowie z Płonki po raz pierwszy zdawali egzaminy.

W roku szkolnym 1945/46 wprowadzono w szkole w Płonce Kościelnej język francuski. W tym czasie brakowało wielu podręczników i pomocy ze wszystkich przedmiotów, stwarzało to duże problemy. W październiku 1945 roku Płonce przydzielono barak, w którym po wyremontowaniu utworzono klasę lekcyjną. Zrezygnowano z uczenia w domu Józefa Gąsowskiego.

    W 1946 r. do pracy w szkole w Płonce przeniesiono z Gąsówki Skwark Jadwigę Piotrkowską, a wraz z nią dzieci, które tam się uczyły. Rodzice nadal musieli wspierać finansowo szkołę, opodatkowali się po 125 zł. od dziecka, aby zakupić sprzęty najpotrzebniejsze szkole (ławki, krzesła, stoliki, wieszaki, naczynia na wodę, kosze na śmieci itp.). Od lipca 1947 r. rozpoczęto rozbudowę szkoły: wzmocniono fundamenty oraz dobudowano piętro.

            W Płonce od lipca 1948 roku zaczęło funkcjonować przedszkole, do którego uczęszczało 29 dzieci. W roku szkolnym 1948/1949 w szkole uczyło się 262 dzieci. Od następnego roku uczęszczało dodatkowo 19 dzieci z Wodźk, Somach i Ziemak.

	Budynek nowej szkoły 1949r.
Uczniowie w nowej klasie 1949r

W styczniu 1949 r. w nowym budynku wykończono 2 sale lekcyjne, do których przeniesiono klasy z baraku. W lutym 1949 r. 260 dzieci zaszczepiono od BCG (szczepionka przeciw gruźlicy). Przez 3 dni pracowała tu ekipa skandynawsko-polska (5 osób, sanitariuszka z Norwegii). 24 kwietnia 1949 r. w szkołach w całej Polsce wybierano komitety rodzicielskie, do których mieli wejść ludzie aktywni, chętnie pracujący dla dobra ogółu. Komitet rodzicielski w szkole w Płonce tworzyli: przewodniczący Lucjan Roszkowski, skarbnik Piotr Łupiński, członkowie: Witalis Płoński, Adam Grochowski, Paweł Ćwiklewski, Stanisław Płoński, Franciszek Stypułkowski.

Nauczyciele i uczniowie Szkoły Podstawowej w Płonce Kościelnej włączyli się do ogólnopolskiej akcji odbudowy Warszawy ze zniszczeń wojennych. Powołano Szkolne Koło Odbudowy Warszawy. Organizowano składki, zbiórki i sprzedawano odpady użytkowe. Wszystkie środki przeznaczono na odbudowę stolicy i przekazano Warszawie.

           W marcu 1950 roku w Szkole Podstawowej w Płonce Kościelnej powstała harcerska drużyna męska im. T. Kościuszki i żeńska im. H. Sawickiej, obydwie liczyły po 13 osób, a ich opiekunem był B. Wyszomirski. Nowym kierownikiem szkoły we wrześniu 1950 roku został Stefan Ćwiok. W tym samym czasie w szkole pracę rozpoczęli nowi nauczyciele: Zofia Dąbrowska, Tadeusz Janowski i Jadwiga Piotrowska.

           22 lipca 1953 r. odbyło się uroczyste otwarcie nowej części szkoły. W roku 1954 szkoła została zelektryfikowana, uruchomiono wtedy po raz pierwszy dzwonki elektryczne.

Czas ten obfitował również w przykre wydarzenia. W 1954 r. po ciężkiej chorobie zmarła długoletnia kierowniczka szkoły, pani Janina Wyszomirska. Przez kolejne 4 lata szkołą zarządzał Bolesław Wyszomirski. W ciągu najbliższych kilku lat jeszcze dwukrotnie następowały zmiany wśród kierowników szkoły. W latach 1958 - 1960 funkcję tę pełnił Władysław Omelańczuk, późniejszy inspektor oświaty w Łapach. Natomiast od 1960 r. kierownikiem szkoły w Płonce została pani Jadwiga Sitkiewicz. Swoją funkcję pełniła do 1978 r. Rodzice często angażowali się w udzielanie pomocy szkole.

           W roku szkolnym 1964/1965 w czynie społecznym zagospodarowali plac przed szkołą.

1 września 1965 r. w Roszkach Wodźkach odsłonięto obelisk wystawiony ku czci osób  zamordowanych  przez hitlerowców. W tych uroczystościach uczestniczyła również młodzież ze szkoły w Płonce Kościelnej.

           W roku szkolnym 1965/1966 wprowadzono do szkoły akcję picia mleka. „Początkowo dzieci nie chciały pić. Obecnie wciąż mleka brakuje. Dzieci rumiane, inaczej myślą, pracują wydajniej”.

W kolejnym roku szkolnym weszła w życie reforma, która wprowadzała ośmioklasową szkołę podstawową. Tymczasem nieustannie trwały prace przy zagospodarowaniu otoczenia szkoły. Uczniowie pomagali przy urządzaniu boiska.  

W kolejnym roku szkolnym weszła w życie reforma, która wprowadzała ośmioklasową szkołę podstawową. Tymczasem nieustannie trwały prace przy zagospodarowaniu otoczenia szkoły. Uczniowie pomagali przy urządzaniu boiska.

Chór szkolny 1969r.

W roku szkolnym 1973/1974 następna reforma oświaty wprowadziła szkoły gminne. Do szkoły w Płonce zaczęli dojeżdżać więc uczniowie z klas

V-VIII z miejscowości Roszki Wodźki.

            Nauczyciele i uczniowie z Płonki Kościelnej uczestniczyli w wielu konkursach, aby zaprezentować własną szkołę, pochwalić się swoimi osiągnięciami. Jednym z nich był konkurs pod hasłem „Aby piękniej i gospodarniej było w naszych szkołach”. Szkoła przystąpiła również do rywalizacji w ramach ''Klubu Otwartych Szkół'', aby podzielić się osiągnięciami w pracy pozalekcyjnej z młodzieżą. W szkole prowadzono koła zainteresowań: matematyczne, fizyczne, techniczne, recytatorskie, gospodarstwa domowego, działał zespół teatralny, drużyny harcerskie. Chór, którego opiekunem był pan Jan Giermoła, wziął udział w eliminacjach powiatowych. Otrzymał dyplom uznania. Istniejące w szkole drużyny harcerskie organizowały w następnych latach uroczyste zbiórki przy obelisku w Roszkach Wodźkach. 1 kwietnia 1974 r. przybyły tu drużyny z Uhowa i Łupianki, które razem z harcerstwem płonkowskim złożyły uroczyste przyrzeczenia harcerskie.

             Szkoła Podstawowa w Płonce Kościelnej bardzo aktywnie uczestniczyła w obchodach Trzechsetnej Rocznicy Wiktorii Wiedeńskiej. W tym czasie dyrektorem szkoły była pani Danuta Grochowska.11 września 1983 r. odbyła się uroczystość odsłonięcia pomnika Jana III Sobieskiego i nadanie jego imienia Szkole Podstawowej w Płonce Kościelnej.

W uroczystościach tych uczestniczyli:

• Inspektor Oświaty i Wychowania w Łapach Władysław Omelańczuk

• Komenda Hufca ZHP w Łapach

• orkiestra dęta przy Liceum Ogólnokształcącym w Łapach pod batutą mgr Fryderyka Nowickiego

• przedstawiciele Zespołu Szkół Mechanicznych w Łapach

• Szkoła Podstawowa w Uhowie im. Hugona Kołłątaja

• Szkoła Podstawowa nr 3 w Łapach-Osse

• Szkoła Podstawowa nr 1 w Łapach

• Szkoła Podstawowa nr 2 w Łapach im. Mikołaj Kopernika

• przedstawiciele władz centralnych, wojewódzkich, gminnych m.in.: Komendant Wojskowego Instytutu Historycznego, Sekretarz Generalny Rady Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa , dyrektor Departamentu Ministerstwa Oświaty i Wychowania.

W 1985 r. dyrektorem szkoły została pani Teresa Woińska, która zaplanowała rozbudowę placówki. W tym celu powołano Komitet Rozbudowy Szkoły, który miał się zająć zbieraniem funduszy. Niestety, plany te nie zostały urzeczywistnione.
        W styczniu 1992 r. nowym dyrektorem szkoły została pani Alicja Łapińska. Rozbudowa szkoły stała się koniecznością ze względu na złe warunki placówki: dymiące piece, w klasach zimno, nieszczelny, przeciekający dach, zły stan podłogi, złe warunki sanitarne, brak łazienek. Powołano ponownie Społeczny Komitet Rozbudowy Szkoły, który tworzyli rodzice uczniów z ośmiu okolicznych wsi oraz ks. proboszcz Władysław Grodzki. Rodzice zgodzili się dostarczyć drewna i pokryć część kosztów rozbudowy. 28 stycznia 1995 r. nastąpiło otwarcie nowej szkoły.  

Uroczystość Szkole Podstawowej im. Jana III Sobieskiego
	Uroczyste otwarcie szkoły 1995r. Ksiądz bp.Tadeusz Zawistowski.
Przekazanie sztandaru przez panią dyr. A. Łapińską.
	Ślubowanie uczniów na sztandar szkoły.
Poświęcenie nowej sali gimnastycznej przez ks. Władysława Grodzkiego 1998r.
	Budynek nowej szkoły. Po prawej widoczna część starej szkoły adaptowanej na salę gimnastyczną

Pani dyrektor Alicja Łapińska otrzymała od Ministra Edukacji Narodowej gratulacje i wyrazy uznania za wybudowanie nowej szkoły. Chwilą szczególnie uroczystą było przekazanie na ręce pani dyrektor sztandaru szkoły, który został ufundowany prze rodziców, mieszkańców obwodu szkolnego, ZNTK w Łapach oraz Urząd Miasta i Gminy w Łapach.1 września 1999 r. weszła w życie reforma systemu oświaty. Powstał nowy typ szkoły - gimnazjum - trzyletnia szkoła obowiązkowa. Pierwszymi uczniami nowej szkoły byli dziewczęta i chłopcy, którzy w czerwcu 1999 r. ukończyli VI klasę szkoły podstawowej.  

Ostatnia klasa VIII opuszcza mury szkoły 2000r.
	Pierwszy rocznik uczniów uczęszczających do gimnazjum, kl Ia 1999r (zdjęcie uczniów z 1997r).
Pierwszy rocznik uczniów uczęszczających do gimnazjum, kl Ib 1999r.

    Dzięki staraniom rodziców oraz pani dyrektor Alicji Łapińskiej gimnazjum powstało również w Płonce Kościelnej. Uczyć się tu zaczęły dzieci ze szkół podstawowych w Płonce Kościelnej, Łupiance Starej oraz Bokinach. Koniecznością stała się dalsza rozbudowa szkoły. Już we wrześniu 2000 r. do użytku oddano dwie nowe pracownie: matematyczną oraz polonistyczną, a w kolejnym roku następne dwie sale: komputerową oraz przestronną bibliotekę wraz z czytelnią. Podjęto również prace nad przebudową najstarszej części szkoły. W styczniu 2003 r. zakończono remont. Uczniowie i nauczyciele mieli do dyspozycji 4 nowe pracownie: fizyczno - chemiczną, geograficzną, historyczna oraz salę języków obcych. Od września 2002 r. szkoła podstawowa i gimnazjum w Płonce Kościelnej funkcjonują jako Zespół Szkół, w którym funkcję dyrektora pełni pani Alicja Łapińska, natomiast wicedyrektora - pani Elżbieta Ogonowska. W Płonce Kościelnej uczy się obecnie 311 uczniów, zatrudnionych jest 22 nauczycieli. Na parterze i I piętrze szkoły znajduje się 10 pracowni przedmiotowych oraz biblioteka z czytelnią. Natomiast na II piętrze uczą się dzieci z klas I - III szkoły podstawowej oraz „zerówka”. Dzięki staraniom nauczycieli, rodziców i dzieci teren wokół szkoły jest powoli zagospodarowywany. Dotychczas powstało boisko oraz ogród botaniczny „Szkolna Ostoja Przyrody”.

	Poświęcenie nowych sal lekcyjnych  przez ks. H. Dąbrowskiego - 2003r.
Budynki Zespołu Szkół w Płonce Kościelnej - 2003r.
	Otwarcie wspaniałego ogrodu botanicznego przy szkole  -2001r.
Modernizacja budynku szkoły - 2005r.